„НА 13 ДЕНА ИСЧЕЗНА И ПОВЕЌЕ НЕ БЕШЕ МОЈОТ ТИТО“: Јованка Броз во единствено интервју открила што се направиле за да ја разделат од сопругот
Јованка Будисављевиќ Броз вчера ќе наполнеше 98 години. Таа самата кажа дека нејзиното семејство потекнува од Пеќ на Косово, поради што селото во кое се преселиле во Хрватска го нарекле Пеќани. Куќата во која е родена, вели таа, италијанските сили за време на војната ја претвориле во нивен штаб, за да ја запалат пред да се повлечат. На 21 година добила два ордени за храброст, а носител е и на Партизанскиот споменик. Имала и чин потполковник на Југословенската народна армија.
Во зависност од изворот, се тврди дека таа го запознала Тито во 1944 или 1945 година. Во тој момент зад себе имаше три брака и веројатно сè уште непокајана љубов со прерано починатата Даворјанка Пауновиќ. Многумина шпекулираа и погодија како младата Јованка завршила во Титовата средина. Некои уверуваа дека е избрана за маршал на „највисоко ниво“, други дека токму во државниот врв оцениле дека бракот на етничка Србинка и етнички Хрват ќе биде исклучителна реклама за идеологијата на „братството и единството“ на кои почиваше другата Југославија, а други веруваа дека објаснувањето е многу едноставно и дека оваа Личанка ги исполнува естетските критериуми што го импресионирале вкусот на Броз. Се венчале на 15 април 1952 година во вилата Дунавска во Илок. Кум на младенците бил шефот на ОЗНА, Александар Ранковиќ, истиот кој во 1966 година ќе биде отстранет од политичката сцена, наводно, поради сомнежи дека го прислушувал Тито. Кум од страната на младата жена беше генералот Иван Гошњак, кој беше сојузен секретар за национална одбрана до 1967 година, пишува Слободна Европа.
Како Јосип Броз Тито исчезна 13 дена, што му кажа Јованка Броз за посмртните останки на Дража Михаиловиќ се само дел од темите на кои зборуваше сценаристот и режисер Милан Шарац. Тој своевремено при претставувањето на својата монодрама „Јас Јованка Броз“ зборуваше за деталите што му ги кажа Јованка Броз, за кои дотогаш јавноста ништо не знаеше. Во интервју за Вечерње новости, Шарац изјави дека Јованка му кажала дека му рекла на Тито да му ги предаде преостанатите коски на Дража на неговото семејство.
Нека ги закопа неговото семејство каде сака. Тоа секогаш го велев, не само кога се метеше меѓу народот, го убедував дека тоа е најдоброто решение. За жал, не успеав да го убедам“, изјави Јованка. него.
Му кажала и детал од времето кога се обиделе да ја одвојат од Тито.
“Дојдов во резиденцијата, а Тито го нема. Го нема. Каде е? Никој не кажа ни збор. Го немаше 13 дена. Бев во шок. Не можев никому да кажам, мислам на светската јавност. или сам да го барам.Замисли земја без шеф на држава.Човек исчезна сред бел ден.Кога го вратија не беше мојот Тито.Тоа беше првиот ден од нашата конечна разделба.Каде беше тој? Кој го киднапираше, му кажав само на Радо Чечур, на шефот на обезбедувањето, полицискиот полковник“, призна Јованка.
Милан Гашевиќ Гаша, полицаец, „човек од два метри, со грб како ливада“ кој беше и најдобар каратист во тогашната Федерална полиција. Тој не и е познат на пошироката јавност, но неговото име се поврзува со две познати личности – Љуба Земунац и Јованка Броз. По акција на германската полиција, Љуба бил уапсен, но бидејќи немало цврсти докази, Германците решиле да го депортираат во Белград. Само еден полицаец дошол да го земе од Југославија. И тоа сум јас. Тоа беше Милан Гашевиќ.
„На мојот годишен одмор во едно село во Романија им помагам на моите родители. Кога одеднаш пристигнува полициска кола. Ми велат дека треба веднаш да контактирам со шефовите. Потоа ми рекоа да одам во Франкфурт да го земам Љуба Земунац“, изјави Гашевиќ.
Колкава почит уживаше Гашевиќ во своите редови покажува и податокот дека тој беше избран да биде еден од ретките полицајци кои ја чуваа поранешната прва дама на СФРЈ, Јованка Броз. тогашниот шеф на обезбедувањето на Јосип Броз Тито ги повикал Гашевиќ и двајца негови колеги и им кажал дека се избрани за специјална задача.
“Момци, имам доверба во вас. Она што ви го кажувам е дека ниту вашето семејство не треба да знае каде сте и што правите. Јованка Броз доаѓа во вилата. Мораме да се погрижиме да не знае” ништо не пропуштам“, рече Гашевиќ.
Таа дошла со автомобил, заедно со нејзината сестра Нада.
„Ја отворивме капијата, а кога излезе од автомобилот изгледаше скршено и скршено, беше страшно да се види. Едвај се качуваше по скалите“, изјави Гашевиќ.
Како што раскажал, Јованка со текот на времето толку многу стекнала доверба во него.
“Тоа не ни беше во описот на работата, ние бевме задолжени за нејзината безбедност. Но, јас ја почитував, таа беше постара од мајка ми, ја слушав секој пат. Потоа ме покани да седнам и да се напијам кафе. Ми рече прилично грда за Станет Доланц и Никола Љубичиќ.Ми кажа дека вршеле влијание врз Тито за да ги разделат.На крајот успеале.Ми рече -Со Тито живеев многу добро, се сакавме, јас секое утро пиев кафе во кревет“, изјави Гашевиќ.
„Не излегов од дома затоа што немав што да облечам“
Во единственото интервју што Јованка Броз го дава откако луѓето околу Јосип Броз физички ја разделија и изолираа од Тито, поранешната прва дама на СФРЈ раскажа многу работи за кои дотогаш многу малку се знаеше.
„Не излегов од дома затоа што немав што да облечам кога дојдов овде. Носев само црно брзо како што ме избркаа од дома. Беше пролет и лето. А кога дојде зимата, веќе бев можев да излегов малку.Сепак, немав што да облечам, ниту да облечам, ми конфискуваа се, дури и мојот именик. Дојдов овде без ни телефонски број да повикам некого. Беше целосна изолација Бев опкружен со околу 15 полицајци и се што доаѓаше до вратата внимателно следеа, кој беше и ретко пуштаа некој внатре. Некои работи ми беа вратени по две-три години, но дотолку повеќе вредните работи што ги имав се уште таму се одземени“, изјави Јованка Броз.
Кога умрел Тито, дознала за тоа од тогашниот секретар на Комитетот, иако на многу чуден начин.
“Секретарот на комитетот ми кажа дека Тито починал. Бев на улицата Ужичка во мојот салон. Тој се огласи преку дежурниот офицер. Не ми кажа – Тито умре – или нешто слично. Само ми рече – Готово е“, рече таа.
Адвокатот на Том Фило, зборувајќи за соработката со Јованка Броз, во интервју за Мондо изјави дека многу разговарал со неа, нагласувајќи дека таа е пред се вредна како сведок на она што Тито го прави.
„Затоа Јованка беше драгоцена, не поради тоа што мислеа Стане Доланц и оваа банда, како што ги нарекуваше. Ја искористија тврдејќи дека има политички амбиции. тие веруваа дека таа сака да биде Тито наместо Тито. Кој ја видел и зборувал со неа, сфатил дека таа нема такви амбиции ниту е способна за тоа. Јованка била полуписмена жена, која завршувала нешто во приватни училишта“.
Зошто тогаш државата, кога си замина целата банда што беше околу Тито, сè уште и го сврте грбот на Јованка?
„Потоа, имаше антикомунистичко расположение, па таа беше несакан сведок на сето тоа. А потоа, како што се случува, работата ја креваат мртов волк и зајак. Таа беше последната одбрана на Тито. задача, наредба, да го заштити ако треба со своето тело во случај на атентат.Таа наредба и дала разузнавачката служба.Таа имала еден мал пиштол во нејзината чанта.Тоа бил оној за ликвидации.Таа била жртва на крајот на нејзиниот живот.Тито беше стар,немаше сила што ја имаше.Единствениот контакт на Тито кој околу него не можеа да го контролираат и каде можеше да добие некаква информација беше Јованка.И тогаш почнаа дезинформациите – дека го тепала, не му давала лекови, дека го малтретирала, што не го пуштала да јаде, глупост. И почнувајќи од Доланц до Љубичиќ, го убедија Тито да ја однесе Јованка. Броз веќе беше стар. тој се плашеше за својот живот и немаше решеност што ја имаше Сталин, на пример, да се бори за него да ги исчисти. И ја одведоа. Таа никогаш повеќе не го виде Тито“, рече Фила. .
Јованка Броз почина на 20 октомври 2013 година. Таа е погребана со воени почести, до местото каде почива Јосип Броз Тито. Последна почит и оддадоа членови на Владата на Србија, дипломати, странски делегации и околу 5.000 почитувачи од Србија и од другите земји од поранешна Југославија. На денот на погребот, ковчегот со посмртните останки на Јованка Броз беше изложен на влезот во Куќата на цвеќето, каде голем број граѓани во поворка оддадоа почит, а на последното испраќање гардата на Војската на Србија. , која пукала во почесни водови и поранешни членови на партизанската Шеста лика дивизија во која се борела во Втората светска војна. Таа беше испратена со песната „Bella Ciao“.